Ds. Zeldenrust ranselt de media

Gemeente! Op deze vierde zondag van het jaar 2012 wil ik met u spreken over de media. Laat ik beginnen met dat woord te definiëren. Want de media – wat zijn dat nu eigenlijk? Zijn dat soms zigeunerinnen met fonkelende ogen die bij wijze van vermaak met een scrabbelspel geesten oproepen? Bedoel ik de Chars en Ogylvies die boodschappen van overledenen overbrengen, zodat het hart van hun nabestaanden verlicht en hun droefheid getemperd wordt? Nee, gemeente, dat bedoel ik niet. Wat ik bedoel zijn media zoals daar zijn de krant, de radio, de televisie en tegenwoordig ook het internet. Want dat niet alles wat in uw dagblad staat waar is, zult u ook wel eens hebben opgemerkt.

Stel dat u getuige was van een ongeluk. U hebt bv. gezien dat een Audi op een Fiat botste omdat de Fiat geen voorrang verleende. Er waren twee gewonden. Maar wat stond er de volgende dag in de krant? Daarin stond dat de bestuurder van de Audi schuld droeg aan het ongeval en dat er zelfs een dode te betreuren viel. Is u dat wel eens opgevallen? Ik zie veel mensen knikken. Precies, dat bedoel ik! Gemeente, zo gaat dat maar al te vaak: de media overdrijven de werkelijkheid. Ze geven ons menigmaal een vertekend beeld van wat er is gebeurd. En aangezien liegen een zonde is, moet dit worden veroordeeld. De Schriften zijn daarover volstrekt duidelijk. 

Hetzelfde verschijnsel zien we ook op de tv en op het internet. De media vertekenen niet alleen de bestaande werkelijkheid, ze verzinnen ook een nieuwe, die niet aan feiten, maar slechts aan het Swabiaanse brein van de reporter ontsproten is. Geruchten worden als feiten gepresenteerd, en nadat deze breed in de media zijn uitgemeten, klinkt al gauw de roep om galg en rad, zodat de schuldige voor zijn schanddaden wordt gestraft. Gemeente: is dat terecht? Mogen we mensen zo behandelen? Mogen we iemand, die niet door de strafrechter is veroordeeld en wiens schuld aan het één of ander nog helemaal niet vaststaat, al bij voorbaat aan de digitale schandpaal nagelen? Is dat niet even erg als brandstapel en blok uit de Middeleeuwen, die we allemaal uit onze geschiedenisboekjes kennen?

Een paar jaar geleden ging op Hyves het gerucht dat Joran van der Sloot zou zijn opgedoken in Drachten. Hij zou daar wonen in een flatje. In een mum van tijd had zich een joelende menigte, voorzien van fietskettingen en honkbalknuppels, rondom dat gebouw verzameld. Ze wilden de man, die toevallig dezelfde naam droeg als de moordenaar, mores leren. Gelukkig kon dat nog worden voorkomen. Toch had het maar een haar gescheeld. Kijk gemeente, zo werken in het ongunstigste geval de media. Dat betekent niet dat alle websites vol leugens staan, maar wel dat we waakzaam moeten blijven. De ene site is de andere niet en tussen kranten bestaan grote verschillen. Maar er is wel een tendens waarvoor we op moeten passen.

Veel mensen leiden nl. een ongelukkig leven. Ze zijn niet wie ze graag zouden willen zijn. Hun bestaan sleept zich in onbeduidendheid voort. Hun vrouw zeurt hen om de kop, hun man is meestal dronken. De kinderen hebben een te grote mond, de ziekenfondspremie rijst de pan uit. Wat schenkt in zo’n geval meer vreugde dan te zwelgen in fantasieën over een witbepleisterde miljonairsvilla, gelegen in een bosrijk perceel met lange oprijlaan? Wie zou niet graag even beroemd en geliefd willen zijn als Bill Gates, Donald Trump of Madonna?

De media reiken ons voorbeelden van zo’n gewild leven aan. We dromen bij deze schijngestalten weg! Maar tegelijkertijd blijven we ons al die tijd nietig voelen. Het verschil tussen ons leven en het hunne blijft immers bestaan! Daarom zijn we jaloers op de mensen die we bewonderen: waarom zij wel en wij niet? Gemeente, kent u dat gevoel? En het is vanwege dat gevoel, die jaloezie, dat we voortdurend op zoek zijn naar buitenechtelijke avontuurtjes, foute onkostennota’s en jeugdzonden van dezelfde mensen, die we eerst op een voetstuk hadden geplaatst. Ze zijn dan wel beroemd, maar… en dan sommen we al hun falen en feilen op. Zo breekt onze jaloezie baan – en in een mum van tijd worden reputaties geruïneerd, mensen beschadigd en verhoudingen in schandalen verstikt. Waarin lezen we dat allemaal? In de media!

Gemeente, zo is menigmaal de gang van zaken op aarde! De mensheid tracht de sterren te bereiken, maar heeft ondertussen geen weet van een leven na den dood. Zij wil andere planeten verkennen, maar is ondertussen bezig haar eigen woonstede met industrieel geweld te verwoesten. Hoe ver is het met ons gekomen! Laten we ons daarom verootmoedigen en tot slot van deze verkondiging zingen uit de bundel van Johannes de Heer lied 321, de verzen 8, 9 en 10. Bij de uitgang is er een collecte voor de Zonnebloem. Ik wens u verder een heerlijke zondag!