Wat begon met gekke bekken trekken op de kostschool mondde uit in een internationale carrière met optredens en uitzendingen in meer dan honderd landen. Overal wordt hij tegenwoordig onthaald als een popster. Toen hij in Amsterdam was voor een optreden leidde dat tot een opstootje, waarna hij in een Morris Mini moest vluchten. Het leek wel alsof Madonna haar kokette gezicht liet zien. Toch is hij al die tijd een broodnuchtere Brit gebleven. Soms is zijn humor op het randje, maar om zijn bejaarde moeder niet te kwetsen laat hij de ergste scheldwoorden weg: Rowan Atkinson. Oftewel hoe je met je rare grimassen de wereld kunt veroveren.
Atkinson ging als kind naar de Cathedric Choir School in Durham, dat iets ten zuiden van Newcastle ligt. Zijn oud-leraar Canon Grove zei over hem ”Mijn eerste indruk was dat hij een extreem verlegen jongetje was. Later zei hij dat zijn carrière begon toen zijn klasgenoten hem vroegen om rare gezichten te trekken in de verkleedkamer van de school.” Hij was toen ongeveer tien, elf jaar oud. Hoewel hij het leuk vond om op te treden voor zijn klasgenoten en later voor medestudenten in Oxford, voelde hij zich niet echt afhankelijk van anderen: “Ik had niet steeds vrienden nodig om mezelf te vermaken”.
In zijn eerste jaar in Oxford, waar hij techniek studeerde, werd hem gevraagd een sketch te doen voor een opvoering in het Oxford Playhouse. Binnen 48 uur moest hij iets bedenken dat hooguit vijf minuten zou duren. Hij ging voor de spiegel staan en begon rare grimassen te maken. Zo ontstond het typetje mr. Bean dat hem later wereldberoemd zou maken. Toch duurde het tot 1989 voordat hij voor het eerst in die rol in de openbaarheid trad. Voor die tijd speelde hij rollen die daar al sterk op leken.
Over de persoonlijkheid van mr. Bean zegt Atkinson zelf: “Ik stel me hem voor als een jongen van negen jaar oud. Dat zijn van nature anarchisten. Ik zie Bean als een anarchist. Hij gehoorzaamt alleen aan regels zo lang ze hem van pas komen.”
Dat blijkt. Gemeen als hij soms is, zien we hem in een Bean-aflevering een blinde man afleiden zodat hij een drukke verkeersweg oploopt; een vrouw kan hem nog net op de stoep trekken om te voorkomen dat hij wordt overreden. In een andere aflevering, “Open dag van de landmacht”, laat hij een scheikundelokaal ontploffen waarna hij doodleuk een ander lokaal binnenstapt. Bean is slim, maar eigenlijk ook gewetenloos. Zou dat met zijn karakter te maken hebben? “Een typetje moet je uit jezelf halen”, zegt hij, “in feite heeft ieder mens maar één komisch type in zich”.
Een andere serie waarin hij de hoofdrol had was Blackadder. Daarin speelt hij fictieve figuren uit de Britse geschiedenis. Vier seizoenen lang werd deze serie uitgezonden. Alle seizoenen speelden zich weer af in een andere periode, variërend van de 15e tot de 20e eeuw. De serie werd geen groot succes, hoewel de BBC daar wel op had gerekend, gezien het succes van de voorafgaande serie “Not the Nine o’clock News”, die van 1979-1982 werd uitgezonden. Atkinson speelde hierin mee, naast komieken als o.a. Mel Smith. Verder speelde hij de rol van politie-inspecteur in “The Thin Blue Line”.
Atkinsons interesse voor visuele komedie ontstond toen hij 16 was en een film zag van Jaceques Tati, ‘Les vacances de mr. Hulot‘. Dat was een na-oorlogse film in zwart-wit waarin nauwelijks gesproken werd. Jaren later, toen hij in Oxford studeerde, ging hij voortborduren op dat genre. Hij ontmoette daar een studiegenoot die komedies schreef, Richard Curtis. Dat was in 1976. Curtis was enthousiast over de sketches die Atkinson geschreven had. Zo ontstond hun samenwerking, die aan de basis stond voor verschillende tv-producties zoals mr. Bean en Blackadder.
Atkinson speelde in verschillende films, o.a. in “Never say Never”, een James Bond-film uit 1983; zijn aandeel daarin was trouwens niet meer dan een bijrol. Later zou hij als Bean twee bioscoopfilms uitbrengen. De leukste daarvan vond ik “Bean, the ultimate disaster movie”. Hij speelt daarin een suppoost van de National Gallery die namens dat instituut wordt uitgezonden naar Amerika om een beroemd schilderij te presenteren. Zijn logeerpartij bij een Amerikaanse kunstkenner draait – hoe kan het ook anders - op een drama uit.
Als je alle typetjes ziet die Atkinson speelt, zou je misschien denken dat hij een beetje maf is. Niets is minder waar. Met zijn geschatte vermogen van 97 miljoen pond is hij één van de rijkste Britten van dit moment. Maar elk voordeel heeft ook z’n nadeel. Zo knalde hij in 2011 met zijn MacLaren F1 tegen een boom en een verkeersbord. Gelukkig liep hij daarbij alleen wat lichte verwondingen op.
Atkinson ging als kind naar de Cathedric Choir School in Durham, dat iets ten zuiden van Newcastle ligt. Zijn oud-leraar Canon Grove zei over hem ”Mijn eerste indruk was dat hij een extreem verlegen jongetje was. Later zei hij dat zijn carrière begon toen zijn klasgenoten hem vroegen om rare gezichten te trekken in de verkleedkamer van de school.” Hij was toen ongeveer tien, elf jaar oud. Hoewel hij het leuk vond om op te treden voor zijn klasgenoten en later voor medestudenten in Oxford, voelde hij zich niet echt afhankelijk van anderen: “Ik had niet steeds vrienden nodig om mezelf te vermaken”.
In zijn eerste jaar in Oxford, waar hij techniek studeerde, werd hem gevraagd een sketch te doen voor een opvoering in het Oxford Playhouse. Binnen 48 uur moest hij iets bedenken dat hooguit vijf minuten zou duren. Hij ging voor de spiegel staan en begon rare grimassen te maken. Zo ontstond het typetje mr. Bean dat hem later wereldberoemd zou maken. Toch duurde het tot 1989 voordat hij voor het eerst in die rol in de openbaarheid trad. Voor die tijd speelde hij rollen die daar al sterk op leken.
Over de persoonlijkheid van mr. Bean zegt Atkinson zelf: “Ik stel me hem voor als een jongen van negen jaar oud. Dat zijn van nature anarchisten. Ik zie Bean als een anarchist. Hij gehoorzaamt alleen aan regels zo lang ze hem van pas komen.”
Dat blijkt. Gemeen als hij soms is, zien we hem in een Bean-aflevering een blinde man afleiden zodat hij een drukke verkeersweg oploopt; een vrouw kan hem nog net op de stoep trekken om te voorkomen dat hij wordt overreden. In een andere aflevering, “Open dag van de landmacht”, laat hij een scheikundelokaal ontploffen waarna hij doodleuk een ander lokaal binnenstapt. Bean is slim, maar eigenlijk ook gewetenloos. Zou dat met zijn karakter te maken hebben? “Een typetje moet je uit jezelf halen”, zegt hij, “in feite heeft ieder mens maar één komisch type in zich”.
Een andere serie waarin hij de hoofdrol had was Blackadder. Daarin speelt hij fictieve figuren uit de Britse geschiedenis. Vier seizoenen lang werd deze serie uitgezonden. Alle seizoenen speelden zich weer af in een andere periode, variërend van de 15e tot de 20e eeuw. De serie werd geen groot succes, hoewel de BBC daar wel op had gerekend, gezien het succes van de voorafgaande serie “Not the Nine o’clock News”, die van 1979-1982 werd uitgezonden. Atkinson speelde hierin mee, naast komieken als o.a. Mel Smith. Verder speelde hij de rol van politie-inspecteur in “The Thin Blue Line”.
Atkinsons interesse voor visuele komedie ontstond toen hij 16 was en een film zag van Jaceques Tati, ‘Les vacances de mr. Hulot‘. Dat was een na-oorlogse film in zwart-wit waarin nauwelijks gesproken werd. Jaren later, toen hij in Oxford studeerde, ging hij voortborduren op dat genre. Hij ontmoette daar een studiegenoot die komedies schreef, Richard Curtis. Dat was in 1976. Curtis was enthousiast over de sketches die Atkinson geschreven had. Zo ontstond hun samenwerking, die aan de basis stond voor verschillende tv-producties zoals mr. Bean en Blackadder.
Atkinson speelde in verschillende films, o.a. in “Never say Never”, een James Bond-film uit 1983; zijn aandeel daarin was trouwens niet meer dan een bijrol. Later zou hij als Bean twee bioscoopfilms uitbrengen. De leukste daarvan vond ik “Bean, the ultimate disaster movie”. Hij speelt daarin een suppoost van de National Gallery die namens dat instituut wordt uitgezonden naar Amerika om een beroemd schilderij te presenteren. Zijn logeerpartij bij een Amerikaanse kunstkenner draait – hoe kan het ook anders - op een drama uit.
Als je alle typetjes ziet die Atkinson speelt, zou je misschien denken dat hij een beetje maf is. Niets is minder waar. Met zijn geschatte vermogen van 97 miljoen pond is hij één van de rijkste Britten van dit moment. Maar elk voordeel heeft ook z’n nadeel. Zo knalde hij in 2011 met zijn MacLaren F1 tegen een boom en een verkeersbord. Gelukkig liep hij daarbij alleen wat lichte verwondingen op.
Niet zo lang geleden verklaarde hij Bean beu te zijn. Als je meer dan twintig jaar lang grote ogen opzet en gekke bekken trekt, gaat de rek er een beetje uit. Begrijpelijk. Gelukkig blijven er nog genoeg andere typetjes over om ons de komende jaren te vermaken.